Tıbbi Onkoloji
Tıbbi Onkoloji, kanserle mücadelenin ön saflarında yer alan ve kanser tedavisinin planlanması ile yönetiminde kilit rol oynayan tıbbi birimdir. Birim, kanserin tanı, tedavi ve önlenmesi amacıyla kemoterapi ve immünoterapi vb. hizmetler sunar.
Kanser, günümüzde hem hastalar hem de yakınları için endişe verici bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Ancak tıptaki gelişmeler sayesinde, birçok kanser türü tedavi edilebilir hale gelmiştir. Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Tıbbi Onkoloji birimi olarak, kanser tedavisinde hastalarımıza kapsamlı ve kişiye özel tedavi yaklaşımları sunmaktayız.
Tıbbi Onkoloji Nedir?
Tıbbi onkoloji, kanserin ilaçla tedavisini (kemoterapi, immünoterapi, hedefe yönelik tedaviler, hormon tedavisi vb.) ve kanserli hastaların genel bakımını içeren bir tıp uzmanlık dalıdır.
Tıbbi onkologlar, kanser tanısı konmuş veya kanser şüphesi olan hastaların değerlendirilmesi, tedavi planının oluşturulması, tedavinin uygulanması ve tedavi sonrası takip süreçlerinin yönetilmesinde uzmanlaşmış hekimlerdir. Aynı zamanda, kanserden korunma, erken tanı ve tarama programları konularında da önemli bir role sahiptirler.
Birim, multidisipliner bir yaklaşım benimser; yani cerrahi onkoloji, radyasyon onkolojisi, patoloji, radyoloji gibi diğer uzmanlık dallarıyla yakın iş birliği içinde çalışır.
Detaylı Bilgi ve Randevu
Tıbbi onkoloji bölümünden randevu almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.
Tıbbi Onkoloji Hangi Hastalıkları Kapsar?
Tıbbi onkoloji, vücudun çeşitli organ ve dokularında gelişebilen çok çeşitli kanser türleriyle ilgilenir. Başlıca ilgi alanları şunlardır:
- Akciğer Kanseri: Küçük hücreli ve küçük hücreli dışı akciğerde gelişen kanserlerdir.
- Meme Kanseri: Kadınlarda en sık görülen kanser türlerindendir.
- Gastrointestinal Sistem Kanserleri: Mide, bağırsak (kolon, rektum), pankreas, karaciğer, safra kesesi ve yemek borusu kanserleri bu kapsama girer.
- Ürogenital Sistem Kanserleri: Prostat, mesane, böbrek, testis ve kadın üreme organı kanserleri (rahim, yumurtalık, rahim ağzı) ürogenital sistem kanserleridir.
- Baş ve Boyun Kanserleri: Ağız içi, gırtlak, yutak gibi bölgelerin kanserleridir.
- Hematolojik Kanserler: Lösemiler, lenfomalar ve multipl miyelom gibi kan ve lenf sistemi kanserleridir.
- Cilt Kanserleri: Melanom ve diğer cilt kanseri türleri.
- Sarkomlar: Kemik ve yumuşak doku kanserleri.
- Beyin Tümörleri: Beyinde görülen kanser türleri.
- Endokrin Sistem Tümörleri: Tiroid kanseri, adrenal bez tümörleri vb.
Kanser Belirtileri Nelerdir?
Kanser belirtileri, kanserin türüne, bulunduğu organa ve yaygınlığına göre değişiklik gösterebilir. Yaygın görülen belirtiler şunlardır:
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Sürekli yorgunluk ve halsizlik
- Yutma güçlüğü ve hazımsızlık
- Ses kısıklığı ve devamlı öksürük
- Vücutta ele gelen kitle veya şişlik
- Anormal kanamalar veya akıntılar
- Belirli bölgede nedeni bilinmeyen ağrı
- Benlerde renk, şekil ve boyut değişikliği
- Gece ortaya çıkan ve nedeni bilinmeyen ateş
Bu belirtilerden herhangi birinin varlığı kesin olarak kanser olduğunuz anlamına gelmez. Ancak, bu tür değişiklikleri fark ettiğinizde zaman kaybetmeden doktorunuza başvurmanız, olası bir kanser durumunda erken teşhis ve tedavi şansını artıracaktır.
Tıbbi Onkoloji Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Kanserin doğru ve erken tanısı, başarılı bir tedavi için kritik öneme sahiptir. Tıbbi onkologlar, tanı sürecinde çeşitli yöntemler kullanır:
- Hasta Öyküsü ve Fizik Muayene: Hastanın şikayetleri, tıbbi geçmişi ve aile öyküsü detaylıca incelenir. Kapsamlı bir fizik muayene yapılır.
- Kan Testleri: Tümör belirteçleri, kan sayımı, organ fonksiyon testleri gibi çeşitli kan testleri kanser hakkında önemli ipuçları verebilir.
- Röntgen: Özellikle akciğer gibi alanların görüntülenmesinde kullanılır.
- Ultrasonografi: Ses dalgaları kullanarak organların ve yumuşak dokuların görüntülenmesini sağlar.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Vücudun kesitsel görüntülerini oluşturarak tümörün yeri, boyutu ve yayılımı hakkında detaylı bilgi verir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Güçlü mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanarak özellikle yumuşak dokuların ve beynin ayrıntılı görüntülerini sağlar.
- Pozitron Emisyon Tomografisi (PET-BT): PET-BT (PET-CT) kanserli hücrelerin metabolik aktivitesini göstererek hastalığın yaygınlığını saptamada ve tedaviye yanıtı değerlendirmede kullanılır.
- Biyopsi: Kanser tanısını kesinleştirmek için en önemli yöntemdir. Şüpheli dokudan küçük bir örnek alınarak patolojik incelemeye gönderilir. Biyopsi, iğne biyopsisi, endoskopik biyopsi veya cerrahi biyopsi şeklinde yapılabilir.
- Moleküler ve Genetik Testler: Özellikle hedefe yönelik tedavilerin ve immünoterapinin planlanmasında, tümör dokusundan elde edilen örneklerde spesifik genetik değişiklikler ve moleküler belirteçler incelenir.
Tıbbi Onkoloji Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tıbbi onkolojide tedavi, kanserin türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve bireysel özelliklerine göre kişiye özel olarak planlanır. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini ilaçlarla yok etmeyi veya büyümelerini kontrol altına almayı amaçlayan bir tedavi türüdür. Damar yoluyla (intravenöz) veya ağızdan (oral) uygulanabilir.
- İmmünoterapi: Vücudun kendi bağışıklık sistemini kanserle savaşması için güçlendiren veya harekete geçiren bir tedavi yöntemidir. Özellikle, son yıllarda birçok kanser türünün tedavisinde devrim yaratmıştır.
- Hedefe Yönelik Tedaviler (Akıllı İlaçlar): Kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını sağlayan spesifik molekülleri hedef alan akıllı ilaçlardır. Sadece kanser hücrelerine etki ederler, böylece sağlıklı hücrelere daha az zarar verirler.
- Hormon Tedavisi: Meme ve prostat kanseri gibi hormona duyarlı kanser türlerinde, hormonların etkisini bloke eder veya üretimini durdurur. Böylece, tümör büyümesini engellemeye yardımcı olur.
- Destekleyici Tedaviler: Kanser tedavisi sırasında ortaya çıkabilecek yan etkileri (ağrı, bulantı, yorgunluk vb.) yönetmek ve hastanın yaşam kalitesini artırmak için uygulanan tedavilerdir.
Sık Sorulan Sorular
Kaç Farklı Kemoterapi Türü Bulunur?
Başlıca kemoterapi türleri arasında alkilleyici ajanlar, antimetabolitler, antitümör antibiyotikler, topoizomeraz inhibitörleri ve mitoz inhibitörleri bulunur. Tedavi planı, kanserin türüne ve hastanın özelliklerine göre, tek bir ilacı veya ilaç kombinasyonunu içerebilir.
Kemoterapi Dozu Neye Göre Belirlenir?
Kemoterapi dozunu belirleyen faktörler; hastanın vücut yüzey alanı (boy ve kiloya göre hesaplanır), genel sağlık durumu, böbrek ve karaciğer fonksiyonları, kan sayımı değerleri, kanserin türü ve evresi, daha önce alınan tedaviler ve kullanılan spesifik kemoterapi ilacının özellikleridir.
Kemoterapinin Yan Etkileri Nelerdir ve Nasıl Yönetilir?
Kemoterapi, hızla bölünen kanser hücrelerini hedef alırken, vücuttaki sağlıklı ve hızla bölünen hücreleri (kemik iliği, saç kökleri, sindirim sistemi hücreleri vb.) de etkileyebilir. Bu durum bulantı, kusma, saç dökülmesi, yorgunluk, enfeksiyon riskinde artış, ağız yaraları gibi yan etkilere yol açabilir. Ancak günümüzde bu yan etkilerin çoğu, destekleyici ilaçlar ve uygun bakım yöntemleriyle etkin bir şekilde yönetilebilmektedir.
Tıbbi Onkoloji Uzmanına Ne Zaman Başvurulmalıdır?
Kanser tanısı konulduğunda veya kanser şüphesi olduğunda bir tıbbi onkoloji uzmanına başvurmak önemlidir. Erken tanı, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.
Kanser Tedavisinde Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Kanser tedavisi genel olarak yeterli protein, vitamin ve mineral içeren, taze sebze ve meyvelerden zengin bir diyet önerilir. Ancak her hastanın ihtiyacı farklı olabileceğinden, bir diyetisyen veya tıbbi onkoloğunuzla kişiye özel bir beslenme planı oluşturmak en doğrusudur.
İmmünoterapi Nedir ve Her Kanserde Uygulanabilir mi?
İmmünoterapi, vücudun bağışıklık sistemini kanser hücrelerini tanıyıp onlarla savaşması için aktive eden bir tedavi türüdür. Melanom, akciğer kanseri, böbrek kanseri ve bazı lenfoma türlerinde çok başarılı sonuçlar vermektedir. Ancak her kanser türü veya hasta immünoterapiye uygun olmayabilir. Uygunluk, tümörün moleküler özelliklerine ve hastanın genel durumuna bağlıdır.
Hedefe Yönelik Akıllı İlaçlar Nasıl Çalışır?
Akıllı ilaçlar, kanser hücrelerinin büyümesini, bölünmesini ve yayılmasını sağlayan spesifik molekülleri hedef alır. Bu molekülleri bloke ederek veya işlevlerini bozarak tümörün gelişimini durdurmayı amaçlarlar. Geleneksel kemoterapiye göre daha az yan etkiye yol açarlar. Bunun nedeni, sağlıklı hücrelere daha az zarar vermeleridir.
Detaylı Bilgi ve Randevu
Tıbbi onkoloji bölümünden randevu almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.
Bölüm Doktorları

Prof. Dr. Didem TAŞTEKİN

Prof. Dr. Senem KARABULUT

Prof. Dr. Türkan ÖZTÜRK TOPCU
