Çocuk Ürolojisi

Çocuk Ürolojisi, 0-18 yaş arası çocukların böbrekleri, idrar kanalları (üreterler), idrar torbası (mesane), idrar çıkış kanalı (üretra) ve üreme organları ile ilgili doğuştan gelen veya sonradan ortaya çıkan tüm sorunların tanı ve tedavisi ile ilgilenen tıbbi birimdir. Birim, yenidoğan bir bebeğin doğumsal anomalilerinden, bir ergenin gelişimsel sorunlarına kadar çok çeşitli durumları kapsar.

Çocuk Ürolojisi Nedir?

Çocuk ürolojisi, anne karnındaki dönemden başlayarak 18 yaşına kadar olan kız ve erkek çocukların böbrekler, idrar yolları (üreterler, mesane, üretra) ve üreme organları ile ilgili doğuştan gelen veya sonradan ortaya çıkan tüm hastalıklarının tanı, tedavi ve izlemiyle ilgilenen özelleşmiş bir tıp dalıdır.

Unutulmamalıdır ki, çocuklar yetişkinlerin küçük birer kopyası değildir. Onların vücutları sürekli bir büyüme ve gelişme halindedir. Bu nedenle, ürolojik sorunlara yaklaşımları, tanı yöntemleri ve tedavi süreçleri, yetişkinlerden önemli ölçüde farklılık gösterir. Çocuk Ürolojisi, bu noktada devreye girer. Minik hastaların benzersiz ihtiyaçlarına uygun, en güncel ve etkili çözümleri sunar.

Günümüzde, gebelik sırasında yapılan rutin ultrason taramaları sayesinde, bazı ürolojik sorunlar, henüz bebek doğmadan önce tespit edilebilmektedir.

Çocuk Ürolojisi Hangi Hastalıklarla İlgilenir?

Çocuk ürolojisi, oldukça geniş bir yelpazede yer alan hastalık ve durumlarla ilgilenir. Bunlar arasında doğuştan gelen yapısal bozukluklar, idrar yolu enfeksiyonları, işeme sorunları, genital bölge anomalileri, taş hastalıkları ve ürolojik tümörler bulunur.

  • İnmemiş testis (kriptorşidizm)
  • Kasık fıtığı ve hidrosel (su fıtığı)
  • Peygamber sünneti (hipospadias), epispadias, gömük penis, penis eğriliği ve diğer doğuştan penis anomalileri
  • Vezikoüreteral reflü (VUR – idrarın mesaneden böbreğe geri kaçışı)
  • Üreteropelvik (UPJ) ve üreterovezikal (UVJ) bileşke darlıkları (böbrek ve mesane geçişlerindeki darlıklar)
  • Posterior üretral valv (PUV) gibi doğuştan idrar yolu tıkanıklıkları
  • Gece ve gündüz idrar kaçırma sorunları (enürezis, işeme bozuklukları)
  • Böbrek, üreter ve mesane taşları
  • Nörojenik mesane (sinirsel nedenlere bağlı işeme sorunları)
  • Genital organlarla ilgili yapısal ve fonksiyonel bozukluklari

Tedavi edilmeyen veya geç fark edilen bazı çocuk ürolojisi sorunlarının, çocuğun böbrek sağlığı, büyüme ve gelişmesi, hatta ilerleyen dönemlerde üreme sağlığı gibi konularda uzun vadeli ve ciddi sonuçlara yol açabilmektedir. Örneğin, idrarın mesaneden böbreklere geri kaçtığı vezikoüreteral reflü (VUR) durumu, tekrarlayan enfeksiyonlara ve zamanla böbrek dokusunda kalıcı hasara (skarlaşma) neden olabilir. Tedavi edilmemiş inmemiş testis ise, ileride kısırlık riskini ve testis kanseri gelişme olasılığını artırabilir. Bu nedenle, erken teşhis hayati önem taşır.

Detaylı Bilgi ve Randevu

Çocuk Ürolojisi hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.

Ne Zaman Çocuk Üroloji Uzmanına Başvurulmalı?

Çocuğunuzun sağlığıyla ilgili herhangi bir endişeniz olduğunda bir uzmana danışmak her zaman en doğru yaklaşımdır. Ancak bazı belirtiler, bir çocuk ürolojisi uzmanına başvurmayı özellikle gerekli kılar. İşte dikkat etmeniz gereken bazı önemli sinyaller:

  • Normalden çok daha sık idrara çıkma.
  • Çok az idrar yapma ya da hiç yapamama.
  • Gece veya gündüz idrar kaçırma
  • İdrar yaparken ağrı, yanma, sızlama veya zorlanma.
  • Genital bölgede şişlik, kızarıklık, hassasiyet veya ağrı.
  • İdrarda kan görülmesi, bulanık ya da kötü kokulu olması.
  • Karın veya kasık bölgesinde tekrarlayan veya şiddetli ağrı.
  • Açıklanamayan yüksek ateş, huzursuzluk, iştahsızlık, kusma veya kilo alamama.

Özellikle bebeklerde ve henüz konuşamayan küçük çocuklarda, ürolojik sorunların belirtileri genellikle genel ve spesifik olmayabilir; ateş, huzursuzluk, iştahsızlık gibi. Çocuğunuzda "bir şeylerin yolunda gitmediği" hissine kapılırsanız veya normalden farklı davranış değişiklikleri gözlemlerseniz, bir uzmana danışmaktan çekinmeyin.

Çocuk Üroloji Tanı ve Tedavi Süreci Nasıl İlerler?

Çocuk Üroloji birimimizde tanı ve tedavi süreci, çocuğunuzun rahatını ve güvenliğini ön planda tutan, adım adım ilerleyen bir yaklaşımla yürütülür.

Tanı Yöntemleri

  • İlk Görüşme ve Detaylı Muayene: Çocuğunuzun şikayetlerini, ne zaman başladığını, nasıl seyrettiğini, genel sağlık durumunu, geçirdiği hastalıkları, kullandığı ilaçları, tuvalet alışkanlıklarını ve ailenizde benzer ürolojik sorunlar olup olmadığı öğrenilir. Ardından, çocuk ürolojisi uzmanımız çocuğunuzu dikkatle muayene eder.
  • İdrar Tahlili ve İdrar Kültürü: İdrar yolu enfeksiyonu şüphesinde veya idrardaki anormallikleri (kan, protein vb.) saptamak için temel testlerdir.
  • Kan Testleri: Böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmek veya bazı özel durumları araştırmak için gerekebilir.
  • Ultrason: Böbrekler, mesane, idrar kanalları ve testisler gibi organların yapısını, boyutunu, içinde taş, kist veya genişleme olup olmadığını değerlendirmek için ilk tercih edilen yöntemdir.
  • İşeme Sistoüretrografisi (VCUG/VSUG): Mesaneye ince bir sonda yerleştirilerek özel bir ilaçlı sıvı verilir ve bu sıvı mesaneyi doldururken ve çocuk idrarını yaparken röntgen filmleri çekilir. Özellikle vezikoüreteral reflü veya idrar kanalı darlığı (üretra) gibi sorunların tanısına yardımcı olur.
  • Radyoizotop Sintigrafiler (DMSA, MAG-3): Damardan çok düşük dozda radyoaktif bir madde verilir ve özel bir kamera ile böbreklerin bu maddeyi nasıl tuttuğu ve attığı izlenir. Böbreklerin çalışma yüzdesini, idrarı süzme ve boşaltma fonksiyonlarını ve böbrek dokusunda enfeksiyonlara bağlı kalıcı hasar (skar) olup olmadığını değerlendirilir.
  • MR ve BT: Daha karmaşık durumlarda, tümör şüphesinde veya organların çok detaylı üç boyutlu görüntülenmesi gerektiğinde başvurulan ileri düzey görüntüleme yöntemleridir.
  • Ürodinami: Mesanenin idrarı depolama ve boşaltma fonksiyonlarını detaylı olarak inceleyen testler bütünüdür. Özellikle işeme bozuklukları, gündüz veya gece idrar kaçırma, sık tuvalete gitme ve nörojenik mesane gibi durumların nedenini anlamada çok önemlidir. Ayrıca, Üroflowmetri (işeme hızı testi) de genellikle ürodinaminin bir parçası olarak yapılır ve çocuğun idrar yapma hızını ve şeklini ölçer.
  • Sistoskopi: Ucunda kamera ve ışık kaynağı bulunan çok ince, bükülebilir bir tüp (sistoskop) ile idrar kanalından (üretra) girilerek mesanenin içinin doğrudan görülmesini sağlayan bir işlemdir. Tanı veya tedavi için kullanılabilir.

Tedavi Yöntemleri

  • İlaç Tedavisi: Birçok ürolojik sorun, özellikle enfeksiyonlar, bazı işeme bozuklukları veya hormonal dengesizlikler ilaçlarla başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
  • Yaşam Tarzı Değişikliği: Sıvı alımının düzenlenmesi, tuvalet alışkanlıklarının gözden geçirilmesi, kabızlığın önlenmesi için lifli gıdalarla beslenme gibi yaşam tarzı değişiklikleri de tedavinin önemli bir parçasıdır.
  • Endoskopik Cerrahi: Vücudun doğal açıklıkları kullanılarak veya çok küçük bir kesiden özel kameralı aletlerle (endoskop) girilerek yapılan ameliyatlardır.
  • Laparoskopik Cerrahi (Kapalı Ameliyat): Karın bölgesine yapılan birkaç adet çok küçük (genellikle 0.5-1 cm) kesiden ince bir kamera ve özel cerrahi aletler sokularak gerçekleştirilen ameliyatlardır. Cerrah, kamera sayesinde ameliyat alanını bir ekranda büyütülmüş olarak görerek ameliyatı yapar.
  • Robotik Cerrahi: Laparoskopik cerrahinin daha da gelişmiş bir şeklidir. Cerrah, bir konsolda oturarak robotik kolları ve üç boyutlu yüksek çözünürlüklü kamera sistemini yönetir. Robotik kollar, insan elinin hareket kabiliyetinden daha fazla esneklik ve hassasiyet sunar. Özellikle karmaşık ve hassas yeniden yapılandırma (rekonstrüktif) ameliyatlarda önemli avantajlar sağlar.
  • Açık Cerrahi: Bazı çok karmaşık doğumsal anomalilerde (örneğin, mesane ekstrofisi gibi), büyük yeniden yapılandırma ameliyatlarında veya minimal invaziv yöntemlerin uygun olmadığı durumlarda geleneksel açık cerrahiye başvurulabilir.

Çocuğunuzun sağlığıyla ilgili her türlü sorunuz ve endişeniz için Biruni Üniversitsei Tıp Fakültesi Hastatnesi Çocuk Ürolojisi birimimizin uzman ekibiyle 444 8 276 numaralı telefondan iletişime geçebilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

Çocuk Ürolojisi Neye Bakar?

Çocuk ürolojisi, 0-18 yaş arası çocukların böbrek, idrar torbası, idrar kanalları ve üreme organlarını etkileyen çok çeşitli hastalıklara bakar. Bunlar arasında doğuştan gelen yapısal sorunlar (hidronefroz, hipospadias, inmemiş testis vb.), idrar yolu enfeksiyonları, işeme bozuklukları (gece veya gündüz idrar kaçırma vb.), böbrek ve idrar yolu taşları, erkek çocuklarda sünnet derisi sorunları (fimozis) ve hidrosel (su fıtığı) gibi durumlar yer alır.

Çocukta İdrar Kaçırma Normal mi?

Çocuklarda idrar kaçırma, özellikle 5 yaşından küçüklerde gece altını ıslatma (enürezis) belirli bir dereceye kadar normal kabul edilebilir. Ancak, 5 yaşını doldurmuş bir çocuk haftada ikiden fazla gece veya gündüz idrar kaçırıyorsa, sıkışma, idrar yolu enfeksiyonu gibi ek belirtiler varsa bir çocuk üroloji uzmanına başvurmak önemlidir.

Çocuklarda Sünnet Ne Zaman Yapılmalı?

Yenidoğan döneminde veya 2 yaş altı ve 6 yaş sonrası dönemlerde sünnet yapılması önerilmektedir. Yenidoğan sünneti, daha hızlı iyileşme süreci ve bebeğin cerrahi müdahaleden daha az etkilenmesi gibi avantajlar sunabilir. Her çocuğun durumu farklı olduğundan, en doğru zamanlama ve yöntem için bir çocuk ürolojisi uzmanına danışmak en sağlıklısıdır.

Ürolojik Sorunlar Çocuğun Gelişimini Etkiler mi?

Evet, tedavi edilmeyen veya geç teşhis edilen bazı ürolojik sorunlar çocuğun genel sağlığını, büyüme ve gelişmesini olumsuz etkileyebilir. Uzun süreli böbrek sorunları çocuğun büyüme hızını yavaşlatabilir.

Çocuk Ürolojisine Gitmek için Kaç Yaşa Kadar Beklenmeli?

0-18 yaş aralığındaki bir çocukta ürolojik bir sorun şüphesi varsa her zaman bir uzmana danışılmalıdır. Doğumdan itibaren fark edilen anomaliler veya yenidoğan döneminde saptanan sorunlar için hemen başvurulabilir. Bazı durumlar için belirli yaş aralıklarında değerlendirme ve tedavi önerilirken, bazıları bir süre doktor kontrolünde izlenebilir.

Detaylı Bilgi ve Randevu

Çocuk Ürolojisi hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.