Kemik İliği Nakil Merkezi

Kemik iliği nakli, sağlıklı bir kişiden alınan kan yapıcı kök hücrelerin, çeşitli hastalıklar nedeniyle hasar görmüş veya işlevini yitirmiş kemik iliğine sahip bir hastaya nakledilmesi işlemidir.

Vücudumuzdaki bazı kemiklerin içinde bulunan süngerimsi bir doku olan kemik iliğindeki kök hücreler, kan hücrelerinin üretilmesinden sorumludur. Kemik iliği nakli, bu sağlıklı kök hücreleri hastaya vererek, hastanın vücudunun yeniden sağlıklı kan hücreleri üretmesi amaçlanır.

Kemik İliği (Kök Hücre) Nakli Nedir?

Kemik iliği, vücudumuzdaki büyük kemiklerin iç kısmında yer alan, kan hücrelerini üreten hayati bir dokudur. Bu süngerimsi doku, vücudun sağlıklı işleyişi için gerekli olan oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerini, enfeksiyonlarla savaşan beyaz kan hücrelerini ve kanamayı durduran trombositleri üretir. Bazı hastalıklar ve tedaviler bu önemli dokunun işlevini bozarak, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Kemik iliği nakli, hasar görmüş veya hastalıklı kemik iliğini sağlıklı kök hücreleriyle değiştirme işlemidir. Bu kök hücreler, kemik iliğinde bulunan ve tüm farklı kan hücrelerine dönüşebilen özel hücrelerdir.

Nakil sayesinde, hastanın vücudu yeniden sağlıklı kan hücreleri üretebilir hale gelir. Altta yatan hastalığın tedavi edilmesine veya kontrol altına alınmasına yardımcı olur.

Detaylı Bilgi ve Randevu

Kemik İliği Nakil Merkezi hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.

Kemik İliği (Kök Hücre) Nakli Kimlere Yapılır?

Kemik iliği nakli, bebekler ve çocuklar dahil olmak üzere her yaştan insana uygulanabilen bir tedavi yöntemidir. Özellikle kan kanserleri (lösemi ve lenfoma gibi), kemik iliği yetmezliği (aplastik anemi), orak hücreli anemi, Akdeniz anemisi (talasemi) ve doğuştan gelen bağışıklık sistemi hastalıklarında kesin tedavi seçeneği olarak değerlendirilir.

Yeni doğan bebeklerin göbek kordonundan elde edilen kök hücreler de bazı durumlarda nakil için kullanılabilir. Kordon kanı, zengin bir kök hücre kaynağıdır ve özellikle çocuklarda yapılan nakillerde önemli bir seçenek olabilir. Doktorlar, çocuğunuzun özel durumunu ve hastalığını dikkate alarak kemik iliği naklinin uygun bir tedavi olup olmadığını değerlendireceklerdir.

Kemik İliği (Kök Hücre) Nakil Türleri Nelerdir?

Kemik iliği nakli, kök hücre kaynağına göre; otolog, allojenik ve haploidentik nakil olmak üzere üçe ayrılır. Hastanemizde, otolog ve allojenik kemik iliği nakilleri hem yetişkin hem de pediatrik (çocuk) hastalara başarıyla uygulanmaktadır.

Otolog Kemik İliği (Kök Hücre) Nakli

Otolog nakilde, kişinin kendi sağlıklı kök hücreleri kullanılır. Bu hücreler genellikle yüksek doz tedavi (kemoterapi veya radyoterapi gibi) öncesinde toplanır ve tedavi sonrasında kişiye geri verilir.

Yöntem, özellikle bazı lenfoma ve miyelom türlerinde tercih edilir. Vücudun nakledilen hücreleri reddetme riski çok düşüktür, çünkü hücreler kişiye aittir. Bu nakil türü, yüksek doz tedavinin kemik iliğinde oluşturabileceği hasarı önlemek amacıyla da tercih edilebilir.

Allojenik Kemik İliği (Kök Hücre) Nakli

Allojenik nakilde, sağlıklı bir vericiden alınan kök hücreleri kullanılır. Bu verici kardeş, anne, baba veya akraba olabileceği gibi, kemik iliği bankalarından da bulunabilir. Verici ile alıcı arasında doku uyumu (HLA) tedavinin başarısı için çok önemlidir.

Allojenik nakillerde, nakledilen hücrelerin alıcının vücuduna veya alıcının vücudunun nakledilen hücrelere karşı reaksiyon göstermesi riski bulunmaktadır. Ancak bu riskleri yönetmek için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur.

Kemik İliği (Kök Hücre) Nakli Hangi Hastalıklarda Uygulanır?

Kemik iliği nakli, kemik iliğinin yeterli ve sağlıklı kan hücresi üretemediği durumlarda veya bazı kanser türlerinin tedavisinde önemli bir rol oynar . Bu tedavi yöntemi, özellikle kan kanserleri başta olmak üzere çeşitli hastalıklar için yaşam kurtarıcı bir seçenek olarak kabul edilmektedir.

Lösemi ve Lenfoma

Lösemi (kan kanseri) ve lenfoma (lenf kanseri), kemik iliği naklinin en sık uygulandığı hastalıklardır. Lösemi, kemik iliğinde anormal kan hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla karakterize bir kan kanseridir. Lenfoma ise bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenf dokusunda başlayan kanser türüdür.

Kemik iliği nakli, bu hastalıkların tedavisinde, sağlıklı kök hücrelerin nakledilmesiyle normal kan üretiminin yeniden sağlanması prensibine dayanır. Özellikle tedaviye yanıt alınamayan veya hastalığın tekrarladığı durumlarda kemik iliği nakli, hastalar için önemli bir tedavi seçeneği sunmaktadır.

Nakil; akut lenfoblastik lösemi, akut miyeloblastik lösemi, kronik miyeloid lösemi, kronik lenfositik lösemi, Hodgkin lenfoma, non-Hodgkin lenfoma), multipl miyelom hastalıklarında uygulanabilir.

Kemik İliği Yetmezliği (Aplastik Anemi)

Kemik iliği yetmezliği (aplastik anemi), kemik iliğinin yeterli sayıda kan hücresi üretemediği nadir fakat ciddi bir kan hastalığıdır. Vücutta oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri, enfeksiyonlarla savaşan beyaz kan hücrelerinin ve kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombositler azalmasıyla karakterizedir.

Kemik iliği nakli, aplastik anemili hastalarda hasar görmüş kemik iliğinin yerine sağlıklı kök hücrelerin nakledilmesiyle normal kan üretiminin yeniden başlamasını sağlayabilir. Bu tedavi, özellikle genç ve uygun donörü olan hastalarda yüksek başarı oranlarına sahiptir ve hastalığın ilerlemesini durdurarak yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır. 

Orak Hücreli Anemi ve Akdeniz Anemisi (Talasemi)

Orak hücreli anemi ve Akdeniz anemisi (talasemi), kırmızı kan hücrelerinin üretimini etkileyen, genetik geçişli hastalıklardır. Orak hücre anemisinde, kırmızı kan hücreleri normal yuvarlak şeklini kaybederek orak şeklini alır ve bu durum kan akışını engelleyerek ağrı ve organ hasarına yol açar. Akdeniz anemisinde ise vücut yeterli miktarda sağlıklı hemoglobin üretemez, bu da ciddi kansızlığa neden olur.

Kök hücre nakli, bu hastalıklarda, hastanın kusurlu genetik yapıya sahip kök hücrelerinin yerine sağlıklı kök hücrelerin nakledilmesini içerir. Bu sayede, normal şekilli ve fonksiyonel kırmızı kan hücrelerinin üretimi mümkün hale gelir ve hastalığın olumsuz etkileri ortadan kaldırılır.

Bağışıklık Yetmezliği Hastalıkları

Bağışıklık yetmezliği hastalıkları, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yeteneğinin zayıfladığı veya olmadığı durumlardır. Bu tür hastalıklara sahip bireyler, normalde zararsız olan mikroorganizmalara karşı bile ciddi enfeksiyonlar geliştirebilirler.

Bazı bağışıklık yetmezliği hastalıklarının tedavisinde, hastanın kusurlu bağışıklık sistemi hücrelerinin yerine sağlıklı donör hücrelerinin nakledilmesiyle yeni ve sağlıklı bir bağışıklık sisteminin oluşmasını sağlayabilir.

Tarihteki ilk başarılı allojenik kemik iliği naklinin şiddetli kombine immün yetmezlik sendromu olan bir çocuk hastaya yapılmış olması, bu tedavi yönteminin bu tür hastalıklar için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.

Kemik İliği (Kök Hücre) Nakil Süreci Nasıl İşler?

Kemik iliği nakli, genel olarak, nakil öncesi hazırlık, nakil işlemi ve hastanede kalış, nakil sonrası takip ve iyileşme olmak üzere üç ana aşamada özetlenebilir.

Nakil Öncesi Hazırlık

Nakil öncesi hazırlık, naklin başarısı için kritik öneme sahiptir. Bu aşamada ilk olarak, hastanın genel sağlık durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir ve tedavi edilecek hastalığın türü ve evresi belirlenir. Hazırlık süreci genellikle birkaç gün ila bir hafta arasında tamamlanır.

Allojenik nakillerde (donörden nakil), uygun bir donörün bulunması için HLA (insan lökosit antijenleri) tiplendirmesi yapılır. HLA, vücudun kendi hücrelerini yabancı hücrelerden ayırt etmesine yardımcı olan proteinlerdir. Donör ile alıcının HLA tiplerinin mümkün olduğunca uyumlu olması, naklin başarı şansını artırır ve nakil sonrası komplikasyon riskini azaltır.

Uygun donör bulunduktan sonra veya otolog nakillerde (hastanın kendi hücreleriyle nakil), yüksek doz kemoterapi ve/veya radyoterapi uygulanır. Bu yoğun tedavi rejiminin temel amaçları, hastadaki kanser hücrelerini tamamen yok etmek, kemik iliğini boşaltarak nakledilecek yeni kök hücrelere yer açmak ve bağışıklık sistemini baskılayarak nakledilen hücrelerin reddedilmesini önlemektir.

Nakil İşlemi ve Hastanede Yatış Süreci

Hazırlığın tamamlanmasının ardından nakil gerçekleştirilir. Vericiden veya hastanın kendisinden toplanan sağlıklı kök hücreler, genellikle santral venöz kateter adı verilen bir damar yolu aracılığıyla hastanın kan dolaşımına verilir. İşlem, kan nakline benzer; ağrısızdır ve hasta genellikle uyanıktır.

Kan dolaşımına giren kök hücreler, kendi kendine kemik iliğine ulaşır ve burada çoğalarak yeni kan hücreleri üretmeye başlar. Bu sürece "tutunma" (engraftment) denir ve genellikle nakilden sonraki 2 ila 4 hafta içinde gerçekleşir. Öte yandan, otolog (hastanın kendisinden) nakillerde bu süre genellikle daha kısadır, yaklaşık 10-20 gün sürebilir.

Nakil sonrası hasta, yeni kan hücreleri üretilmeye başlayana ve bağışıklık sistemi yeterince güçlenene kadar hastanede kalır. Yatış süresi, nakil türüne, hastanın genel durumuna ve gelişebilecek komplikasyonlara bağlı olarak birkaç hafta ila birkaç ay arasında değişebilir. Hastanede kalış süresince hasta, enfeksiyonlardan korunmak için steril bir ortamda tutulur ve yakından takip edilir.

Nakil Sonrası Takip ve İyileşme

Kemik iliği naklinde, hastaneden taburcu olduktan sonra da düzenli olarak doktor kontrollerine gitmek ve doktorun önerilerine uymak gerekir. Bu süreçte, hastanın kan değerleri düzenli olarak kontrol edilir ve olası komplikasyonlar yakından takip edilir. Enfeksiyonları önlemek için hijyen kurallarına dikkat etmek, kalabalık ortamlardan uzak durmak ve doktorun önerdiği aşıları yaptırmak önemlidir.

Beslenme düzenine dikkat etmek, sağlıklı ve dengeli beslenmek, bol sıvı tüketmek ve doktorun önerdiği diyet kısıtlamalarına uymak da iyileşme sürecinde önemli bir yer tutar. Tamamen normal hayata dönme süresi kişiden kişiye değişir ve birkaç ay ila bir yıl sürebilir.

Kemik İliği (Kök Hücre) Bağışı Nasıl Yapılır?

Kök hücre nakli birçok hasta için hayati bir tedavi seçeneği olsa da, uygun bir donörün bulunması her zaman kolay olmayabilir. Bu nedenle, kemik iliği bağışçısı olmanız, bir insanın hayatını kurtarabilecek çok değerli bir katkıdır.

Kimler Kemik İliği (Kök Hücre) Bağışçısı Olabilir?

Genel olarak, 18-50 yaş arasındaki sağlıklı yetişkinler kemik iliği bağışçısı olabilirler . Bağışçı adaylarının ciddi kronik hastalıklarının olmaması ve belirli enfeksiyon hastalıklarını geçirmemiş olmaları gerekmektedir. Allojenik nakillerde, donör ile alıcının HLA tiplerinin uyumlu olması büyük önem taşır.

En iyi uyum genellikle kardeşler arasında bulunur, ancak akraba dışı donörler ve kordon kanı da alternatif kaynaklar olabilir. Kemik iliği bankaları ve uluslararası bağışçı kuruluşları, dünya genelindeki potansiyel bağışçıların kayıtlarını tutarak uygun eşleşmelerin bulunmasına yardımcı olurlar.

Kemik İliği (Kök Hücre) Bağışlama Süreci Nasıl İşler?

Kemik iliği bağışlama süreci, bağışçının tercihine ve hastanın ihtiyacına periferik kök hücre bağışı ve kemik iliği hasadı olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleştirilebilir.

• Periferik Kök Hücre Bağışı: Bağışçıya (verici) birkaç gün boyunca kök hücre üretimini ve kana geçişini artıran bir ilaç (büyüme faktörü) verilir. Ardından, bağışçının kanı özel bir cihaz (aferez makinesi) aracılığıyla işlenir ve kök hücreler ayrıştırılır. Kalan kan bağışçıya geri verilir. Bu işlem genellikle 4-6 saat sürer ve bağışçı aynı gün taburcu olabilir.
  
• Kemik İliği Hasadı: Verici genel anestezi altında uyutulur ve özel iğneler yardımıyla genellikle kalça kemiğinden (pelvis) kemik iliği alınır. İşlem yaklaşık 1-2 saat sürer ve bağışçı genellikle 24 saat içinde taburcu olabilir. İşlem sırasında herhangi bir acı hissedilmez.

Bağışçılar için Riskler ve Yan Etkiler Nelerdir?

Kök hücre bağışı genellikle güvenli bir işlemdir ve bağışçının sağlığına uzun vadeli herhangi bir zarar vermez. Ancak her tıbbi müdahalede olduğu gibi, bağış sürecinde de bazı geçici yan etkiler görülebilir.

Periferik kök hücre bağışında, büyüme faktörü ilaçlarının kullanımı nedeniyle kemik ağrısı, kas ağrısı, baş ağrısı ve yorgunluk gibi grip benzeri semptomlar ortaya çıkabilir. Kemik iliği hasadında ise anesteziye bağlı riskler ve işlem sonrası hafif ağrı, morarma veya enfeksiyon riski bulunabilir. Bu yan etkiler de genellikle kısa süreli ve hafiftir.

Neden Biruni Kemik İliği Nakil Merkezi?

Kemik İliği Nakil Merkezimiz, kemik iliği nakli ihtiyacı olan hastalara üst düzey sağlık hizmeti sunmayı amaçlamaktadır. Merkezimizde, deneyimli uzman hekim kadromuz, ileri teknolojiyle donatılmış altyapımız ve hasta odaklı yaklaşımımız ile tedavi süreçlerini başarıyla yürütmekteyiz.

Merkezimizde, hematoloji, onkoloji, immünoloji, enfeksiyon hastalıkları ve transplantasyon alanlarında uzmanlaşmış deneyimli bir hekim kadrosu görev yapmaktadır. Hastalarımızın tedavi süreçleri, multidisipliner bir yaklaşımla, farklı uzmanlık alanlarından hekimlerin iş birliği içinde oluşturduğu kişiye özel tedavi planları ile yürütülmektedir.

Öte yandan, bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar için enfeksiyon riskinin yüksek olduğu bir tedavi sürecidir. Bu nedenle merkezimizde, uluslararası standartlara uygun olarak tasarlanmış steril ve güvenli nakil üniteleri bulunmaktadır.

Sık Sorulan Sorular

Kemik İliği Nakli Acı Verir mi?

Nakil işlemi genellikle ağrısızdır, tıpkı kan nakline benzer. Ancak nakil öncesindeki hazırlık aşamaları ve sonrasındaki iyileşme süreci bazı komplikasyonlara neden olarak acıya yol açabilir.

Kemik İliği Nakli Ne Kadar Sürer?

Hazırlık aşamasından tam iyileşmeye kadar olan tüm süreç birkaç ay ila 1 yıl kadar sürebilir. Hastanede kalış süresi hastanın durumuna ve nakil türüne göre değişir.

Kemik İliği Nakli Başarı Oranı Nedir?

Başarı oranı, tedavi edilen hastalığa, nakil türüne, hastanın genel sağlık durumuna ve donörün uygunluğuna bağlı olarak değişir. Hekiminiz kişisel durumunuza göre ortalama başarı oranı hakkında size bilgi verecektir.

Kök Hücreler Nereden Alınır?

Kök hücreler kemik iliğinden, kandan (periferik kök hücre nakli) veya yeni doğmuş bebeklerin göbek kordonundan elde edilebilir.

Nakil Sonrası Nelere Dikkat Etmeliyim?

Nakil sonrası enfeksiyonlardan korunmanız, doktorunuzun önerdiği beslenme ve yaşam tarzı değişikliklerine uymanız ve düzenli kontrollere gitmeniz önemlidir.

Kemik İliği Nakli Ne Kadar?

Türkiye'de Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kemik iliği nakli tedavilerini karşılamaktadır. Ancak, durumunuza göre dolaylı maliyetler (konaklama, ulaşım vb.) söz konusu olabilir.

Kemik İliği Nakli Her Yaşta Yapılabilir mi?

Kemik iliği nakli her yaşta yapılabilir, ancak hastanın genel sağlık durumu ve tedavi edilecek hastalığın özellikleri önemli faktörlerdir.

Detaylı Bilgi ve Randevu

Kemik İliği Nakil Merkezi hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.