İnme Merkezi

İnme (Felç) Nedir?

İnme (felç), beyne giden kan akışının kesilmesi veya damar yırtılmasına bağlı kanama sonucu ortaya çıkan acil bir tıbbi durumdur. Bu durum, beynin ihtiyaç duyduğu oksijen ve besin maddelerinin ulaşımını engeller. Oksijen ve besin maddeleri olmadan, beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar. Dünyada her 4 yetişkinden birinde görülür.

İnme, tıpkı bir kalp krizi gibi acil tıbbi müdahale gerektirir. Hızlı ve doğru müdahale, beyin hasarını, uzun süreli sakatlık riskini ve ölüm riskini en aza indirebilir. Zamanında müdahale edilmeyen vakalarda, kalıcı beyin hasarı, uzun süreli engellilik ve ölüm görülebildiği için hızlı ve erken müdahale tedavide en önemli basamaktır.

İnme Merkezi, inme hastalarına erken tanı koyabilen, hızlı müdahele edebilen ve sonrasında doğru rehabilitasyon sağlayabilen merkezdir.

Detaylı Bilgi ve Randevu

İnme Merkezi hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.

İnme (Felç) Neden Olur?

İnmenin temelinde iki ana neden yatar: beyne giden kan akışının engellenmesi (iskemik inme) ve beyin içinde ani kanama meydana gelmesi (hemorajik inme).

İskemik İnme Nedenleri:

İskemik inmelerin yaklaşık %85-87'si, beyne kan taşıyan bir damarın tıkanması sonucu meydana gelir. Bu tıkanma genellikle aşağıdaki şekillerde oluşur:

• Ateroskleroz: Beyin dokusunu besleyen atardamar duvarlarında plak oluşumu sonucu atardamarların daralması ve sertleşmesidir. Bu durum, kan akışını ciddi şekilde kısıtlayarak inmeye neden olabileceği gibi, plak yapısının ülsere olması halinde beyin damarına plaktan kopan pıhtının atması sonucu gelişebilir.
  - Boyun damarlarında (Karotis arter - şah damarı, vertebral arter) daralma
  - Beyin içi büyük damarlarda daralma sonucunda gelişebilir. 
  Atardamar aterosklerotik daralmaların tedavisinde darlığın anjiografi yöntemi ile stentlenmesi, kan sulandırıcı tedavi ve risklerin önlenmesi temel yöntemlerdir.
• Küçük Damar Hastalığı: Beyindeki küçük damarların ön planda vasküler riskler nedeniyle hastalanması sonucu tu-ıkanıklığa bağlı inme gelişebilir.
• Embolizm: Vücudun başka bir yerinde (çoğunlukla kalp ritm bozukluğuna bağlı) oluşan bir kan pıhtısı veya yağlı plak parçacığının kan dolaşımına karışarak beyni besleyen bir atar damarı tıkamasıdır. 
  
• Beyin – boyun atardamar yırtıkları (Diseksiyon): Çoğunlukla fiziksel travma sonrası beyni besleyen atardamarlardın duvarlarında bir yırtık meydana geldiğinde kan akımında azalma veya pıhtı atması sonucu beyin dokusunda hasar oluşabilir. Diseksiyon nedeni fiziksel travmaya, bazı bağ dokusu hastalıklarına, bazı genetik nedenlere bağlı olabileceği gibi bazı hastalarda sebep bulunamayabilir.
  - Diseksiyon özellikle genç inme hastalarında altta yatan neden olabilir. Diseksiyon tanısı hızlı konulduğunda erken dönemde tedavi düzenlenebilir. Tedavide iskemi tekrarlanması ve yırtığa bağlı kanama riskleri göz önüne alınarak inme nöroloğu tarafından medikal tedavi düzenlenebilir. Anjiografi yöntemi ile uygun hastalarda ve gerekli durumlarda yırtık damara stent takılabilir.
  
• Beyin Toplardamar tıkanıklığı: İnmenin nadir nedenlerinden biri serebral venöz trombozdur (SVT). Özellikle gebelik, bazı ilaç tedavileri, pıhtılaşma riski oluşturan bazı genetik hastalıklar bu tabloya yol açabilir. Hastaların yakın takibi ve kan sulandırıcı tedavinin düzenlenmesi gereklidir. Sık olmayan hallerde hastanın klinik bulguları kötüleşebilir ve komaya ilerleyebilir, bu durumda anjiografi yöntemi ile toplar damarlardaki pıhtının çıkarılması gerekebilir.

Hemorajik İnme Nedenleri (Beyin Kanaması):

Hemorajik inmeler, beyindeki bir kan damarının yırtılması ve kanın beyin dokusuna sızması sonucu meydana gelir. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:

• Rüptüre Anevrizma: Bir atardamar duvarında oluşan balon benzeri bir çıkıntının yırtılmasıdır. 
• Arteriyovenöz Malformasyonlar (AVM'ler): Anormal şekilde oluşan, birbirine dolaşmış atardamar ve toplardamar yumaklarının yırtılmasıdır.
• Yüksek Tansiyon: Uzun süreli yüksek kan basıncı (hipertansiyon), atardamar duvarlarını zayıflatarak yırtılma riskini artırır. Yüksek tansiyon, hem iskemik hem de hemorajik inme için önemli bir risk faktörüdür.

Bunların yanı sıra, yaşlı yetişkinlerde görülen serebral amiloid anjiyopati (CAA), uyuşturucu madde kullanımı, kronik karaciğer hastalığı ve kafa travması da hemorajik inmeye yol açabilir.

İnme (Felç) Belirtileri Nelerdir?

İnme belirtileri genellikle aniden ortaya çıkar. En sık görülen

• Yüzde Kayma
• Kolda Güçsüzlük
• Konuşma Bozukluğu

Diğer olası belirtiler:

• Vücudun bir tarafında, özellikle kolda, bacakta ve yüzde güçsüzlük
• Bir veya iki gözde ani görme kaybı veya bulanık görme
• Ani yürüme zorluğu, baş dönmesi, denge veya koordinasyon kaybı ya da ani düşme
• Nedeni bilinmeyen ani ve şiddetli baş ağrısı
• Ani kafa karışıklığı veya anlamakta güçlük 
• Bilinç kaybı

İnme Tedavi Edilebilir bir hastalıktır

Bir yakınınızda veya kendinizde bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz BEKLEMEDEN 112'yi arayın.

Erken ve Hızlı müdahale ile inme tedavi edilebilir ve beyin dokusu hasarı önlenebilir.

Böylece inme bulguları düzelebilir ve sakatlık ortadan kalkabilir.

İnme (Felç) Nasıl Anlaşılır?

İnme tanısı, hastanın belirtileri, fiziksel muayenesi ve çeşitli test sonuçlarına dayanarak konulur. Nöroloji uzmanı, inmenin türünü, nedenini, beynin hangi bölgesinin etkilendiğini ve beyinde kanama olup olmadığını belirlemeye çalışacaktır. Geçici iskemik atak (GİA) durumunda ise, tekrar inme riskini önlemek amacıyla nedenleri araştırılacak ve önleyici tedavi hızlıca uygulanacaktır.

Tanı Testleri

Görüntüleme Testleri:

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması: Beynin ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için X ışınları kullanır. İnme şüphesiyle hastaneye başvurulduktan hemen sonra kanama veya beyin hasarını kontrol etmek için yapılır.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Güçlü mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanarak beynin ayrıntılı görüntülerini oluşturur. Beyin dokusundaki değişiklikleri ve hasarı tespit edebilir, bazen BT yerine veya ek olarak kullanılır.
 
DSA - Serebral Anjiyografi: kKasık damarından girilerek kateter ve kontrast madde kullanarak beyin ve boyun arterlerinin ayrıntılı görüntülerini sağlar.Daralmış damarları, anevrizmaları veya AVM'leri saptamak için kullanılabilir.

Karotis - Vertebral Doppler Ultrasonografi: Boyundaki karotis arterlerinin içini detaylı bir şekilde görüntülemek için ses dalgalarını kullanır. Plak birikimini ve kan akışını kontrol edebilir.

Diğer Testler:

• Kan Testleri: Kırmızı kan hücresi ve trombosit sayısını, glikoz ve kolesterol seviyelerini ve kanın pıhtılaşmasını incelemek için bakılır. Uygun tedaviyi belirlemeye yardımcı olabilir.
  
• Elektrokardiyogram (EKG): Atriyal fibrilasyon veya geçirilmiş kalp krizi gibi inmeye yol açabilecek kalp sorunlarını tespit etmeye yardımcı olur.
  
• Ekokardiyogram: Kalbin ses dalgalarıyla görüntülenmesiyle kan pıhtılarının olası kaynaklarını belirlemeye yardımcı olur. Transtorasik (TTE) veya transözofageal (TEE) ekokardiyogram kullanılabilir.Fiziksel ve
• Nörolojik Muayene: Mental uyanıklık, koordinasyon, denge, uyuşma, güçsüzlük, konuşma ve görme kontrol edilir. İnmenin şiddetini belirlemeye yardımcı olur.

İnme (Felç) Anında Yapılması Gerekenler Nelerdir?

İnme belirtilerini fark edildiğinde HIZLI hareket etmek hayati önem taşır:

• Hemen 112'yi arayın.
• Kendiniz hastaneye gitmeyin veya başkasının sizi götürmesine izin vermeyin.
• Ambulans, sağlık personelinin yolda hayati tedaviye başlamasına olanak tanır.
• Bulguların düzelmesini BEKLEMEYİN

Acil Yardım Gelene Kadar Yapılması Gerekenler:

• Hemen vakit kaybetmeden 112’yi arayın
• İnme bulgularının geçmesini BEKLEMEYİN.
• Belirtilerin ilk ortaya çıktığı zamanı not alın, çünkü bu tedavi kararları için kritik bir bilgidir.
• Düşmeleri ve aspirasyonu önlemek için mümkünse kişiyi yan yatırın
• Kişiye hiçbir şey yedirmeye veya içirmeye çalışmayın
• Kusuyorsa, boğulmayı önlemek için kişiyi yan çevirin.
• Mümkünse, sağlık görevlilerine hastanın tıbbi geçmişi, kullandığı ilaçlar ve alerjileri hakkında bilgi verin.

İnme (Felç) Tedavisi Nasıl Yapılır?

İnme tedavisi, inmenin türüne bağlı olarak farklılık gösterir ve acil müdahale gerektirir.

• İskemik İnme Tedavisi: Beyne giden kan akışını erken ve hızlı bir şekilde yeniden sağlamaya odaklanır.
• İntravenöz (IV) İlaçlar (Trombolitikler): Doku plazminojen aktivatörü (tPA), kan pıhtısını çözmek için belirtilerin başlamasından sonraki ilk 4,5 saat içinde verilen altın stan tedavidir. 
• Mekanik Trombektomi (Endovasküler tedavi): Beyinde büyük damar tıkanıklığına neden olan pıhtının anjiografi yöntemi ile çıkarılmasıdır. İnme semptomları başladıktan sonra ilk 6 saatte daha etkili olmak üzere, 6-24 saate kadar uygun hastalarda uygulanabilen bu yöntem akut iskemik inmenin kanıtlanmış etkin tedavisidir. Mekanik Trombektomi inme merkezlerinde 7/24 uygulanabilir.
• Hemorajik İnme Tedavisi: Öncelikle beyindeki kanamayı kontrol etmeye ve kafa içi basıncı azaltmaya odaklanır.

İnme Sonrası İyileşme Süreci

İnme sonrası iyileşme sürecinde kaybedilen becerilerin yeniden öğrenilmesine ve bağımsızlığın kazanılmasına yardımcı olmayı amaçlar. Rehabilitasyon genellikle inmeden sonraki 48 saat içinde hastanede başlar ve doktorlar, rehabilitasyon hemşireleri, fizyoterapistler, ergoterapistler, dil ve konuşma terapistleri gibi multidisipliner bir ekip tarafından yürütülür.

Rehabilitasyon programı, fizik tedavi, ergoterapi, konuşma terapisi, kognitif terapi ve duygusal destek gibi çeşitli terapi türlerini içerebilir. Rehabilitasyon, hastane içi rehabilitasyon merkezleri, ayakta tedavi üniteleri, özel bakım tesisleri veya evde gibi farklı ortamlarda gerçekleşebilir. İyileşme, aylar hatta yıllar sürebilen kademeli bir süreçtir.

Sık Sorulan Sorular

Geçici İnme Nedir?

Geçici inme olarak bilinen geçici iskemik atak (GİA) bir inme alt türüdür ve gelecekte kalıcı inme riskinin yüksek olduğunun önemli bir sinyalidir. Klinik olarak düzelme ihtimali olsa dahi beyinde hasar bırakabilir. Bir saatten az süre içinde kaybolabilen inme klinik bulguları kalıcı inme riski açısından hızlıca değerlendirilmeli ve altta yatan nedenler bulunarak hızlıca tedavi edilmelidir. En kısa sürede önleyici tedavinin başlanması gereken bu durumda hastanın derhal tıbbi yardım alması önemlidir.

İnmeden (Felç) Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet, kalp hastalığı, sigara ve alkol gibi risk faktörlerini yönetmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek gelecekteki inme riskini azaltmada önemli rol oynar. Doktor tarafından reçete edilen ilaçları düzenli olarak kullanmak önemlidir.

İnme (Felç) Riski Kimlerde Daha Yüksektir?

Yaşlılar (özellikle 55 yaş üstü), ailesinde inme veya kalp krizi öyküsü olanlar, yüksek tansiyonu, yüksek kolesterolü, diyabeti, kalp hastalığı olanlar daha yüksek riske sahiptir. Kadın cinsiyet inme sıklığı ve inmeye bağlı ölümler açısından daha fazla riske sahiptir.

Bununla birlikte, sigara içme alışkanlığı, obezite, fiziksel aktivite eksikliği, sağlıksız beslenme, aşırı alkol tüketimi, uyuşturucu kullanımı, uyku apnesi ve stres inme riskini artırmaktadır.

İnme Önlenebilir mi?

İnmelerin yaklaşık %90’ı risk faktörlerini yöneterek, hekim tarafından önerilen tedaviler düzenli kullanılarak ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek önlenebilir.

İnmenin Uzun Dönem Etkileri Nelerdir?

Etkilenen beyin bölgesine bağlı olarak çok çeşitli kalıcı engellilikler ortaya çıkabilir. Bunlar arasında fiziksel engellilikler (güçsüzlük, görme kaybı, konuşma bozuklukları, denge sorunları), konuşma ve dil problemleri (afazi, dizartri, anlama güçlüğü), kognitif sorunlar (hafıza kaybı, düşünme güçlükleri, yargılama sorunları) yer alabilir.

Öte yandan, duygusal problemler (depresyon, anksiyete, duyguları kontrol etmede zorluk), yutma sorunları, görme problemleri, ağrı ve duyusal değişiklikler, bağırsak ve mesane kontrol sorunları, yorgunluk ve davranış ile öz bakım yeteneklerinde değişiklikler de görülebilir.

Biruni Üniversitesi Hastanesi İnme Merkezi olarak akademik hekim kadromuz ve yüksek teknolojili cihazlarımızla 7/24 inme tedavisi ve rehabilitasyonunda yanınızdayız.

Detaylı Bilgi ve Randevu

İnme Merkezi hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.