Mart 2020 ‘de ülkemizde ilk COVID-19 vakası görülmeye başladığından bu yana pandemi hayatımızın bir parçası haline gelmiştir. Bilinmeyeni çok olan bu virüsün her geçen gün yeni bulguları ve sonuçları ortaya çıkmaktadır.
COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde bazı deri bulguları da tespit edilmiştir. Koronavirüs ve beraberinde görüldüğü, bilimsel çalışmalarla gösterilen deri bulgularından ve maskeye bağlı oluşan cilt sorunları aşağıdaki gibidir.
Psödopernio: Pernio, soğuk maruziyeti sonrasında, el ve ayak gibi vücudun uç bölgelerinde görülen kırmızı morumsu renk değişikliği yapan, kaşıntılı ve ağrılı bir deri hastalığıdır. Halk arasında soğuk yaralanması olarak da bilinir. COVID-19 enfeksiyonu geçiren hastalarda el ve ayaklarında, özellikle ayak başparmağında morumsu renk oluşumu ve şişlik görülmüştür. Bu durum psödopernio olarak adlandırılır. Ağrılı, kaşıntılı olabilir. COVID -19 hastalarında çoğunlukla ayaklarda görülmüştür.
Ürtikeryal döküntü (Ürtiker): Ürtiker kaşıntı kızarıklık ve kabarıklık şeklinde görülen bir deri hastalığıdır. COVID-19 hastalarında ürtiker benzeri döküntüler görülmüştür. Bu döküntü Koronavirüs enfeksiyonuna bağlı olabileceği gibi kovid tedavisinde kullanılan ilaçlar da sebep olabilmektedir.
Livedo (El ve Ayaklarda Morarma): Mavi-kırmızı ağ benzeri görüntü durumuna livedo denir. COVID-19 hastalarında, hastalığın şiddetine göre livedo retikülaris, şiddetli hastalıkta ise akrosiyanoz (el ve ayaklarda morarma) görülmüştür.
Makülopapüler döküntü: Bu döküntü viral enfeksiyonlar ve ilaç reaksiyonlarında sık görülür. Genellikle tüm vücutta yaygın kızarıklık şeklinde görülür. COVID-19 hastalarında makülopapüler döküntü görülmüştür. Bu döküntü görülen hastalarda ilaç kullanımı da olduğu için ilaçlara da bağlı olabileceği belirtilmiştir.
Veziküler döküntü (Kabarcık): Vezikül derideki içi sıvı dolu kabarcıklara denir. Bazı COVID-19 hastalarında suçiçeği benzeri kabarcıklar izlenmiştir.
COVID-19 enfeksiyonunda kullanılan ilaçlar da deride ilaç reaksiyonları yapabilmektedir. İlaç kullanırken vücudunuzda döküntü oluşması durumunda hekimimizle iletişime geçilmeli, döküntü sebebi araştırılmalıdır.
Maskne: COVID 19 enfeksiyonu ile beraber maske kullanımı günlük rutinimiz haline geldi. Düzenli maske kullanımına bağlı olarak yüz derisinde kontakt dermatit, akne hastalığında artış oldu. Maskeye bağlı akne oluşması “maskne” olarak literatüre geçti. Maskne oluşan kişilerde bazı önerilerle bu sorun önlenebilir.
Maskneye karşı alınabilecek önlemler
Maskneye karşı alınacak önlemler aşağıdaki gibidir.
- Maske altına pamuklu maske takılması
- Kumaş maskelerin sık yıkanması
- Yüzün her gün düzenli nemlendirilmesi
- Maske altına yoğun makyaj yapılmaktan kaçınılması
- Maske dokusuna alerji olabileceğinden maske markasının değiştirilmesi
- Uzun süre maske takılması durumunda belli aralıklarla açık havaya çıkarak mola verilmesi
- Cilt temizliğine özen gösterilmesi önerilerimizdir.
- Bu bilgiler ışığında bahsi geçen döküntüler olduğunda dermatoloji hekimi ile görüşülmelidir.
Pandemi sürecinde deri bulgusu olan hastalar COVID-19 enfeksiyonu açısından da değerlendirilir ve gerekli tetkikler yapılır.